Şekerin Zararları Nedir?

Sağlık için tatlı bir tehdit oluşturan şekerin zararları nedir öğrenmek istiyorsanız yazımıza göz atın. Şeker tüketiminde sınırlı kalın ve sağlığınızı koruyun!

Şeker günlük beslenmede önemlidir ama aşırı tüketimi ciddi sağlık sorunlarına neden olur. Şekerin zararlarını uzun vade ve kısa vade olmak üzere iki farklı kategoride değerlendirmek gerekir. Zararları en aza indirmek için sebze ve meyve tüketimini arttırmak, şekerli içecekler ve işlenmiş gıdalardan kaçınmak gibi önlemler alınabilir.

Şeker Türleri Hangileridir?

Birçok şeker bağımlısının cevap aradığı şekerin zararları nedir sorusunu araştırmadan önce hangi gıdalarda bulunduğunu ve hangi türlerinin olduğunu incelemek gerekir. Tatlandırıcı olarak kullanılan karbonhidrat bileşiği şeker karbon ile birlikte hidrojen ve oksijen atomlarından oluşan moleküler yapıya sahiptir.

Şekerin birçok farklı türü vardır, glikoz, sakkaroz, fruktoz, laktoz, maltoz, galaktoz ve mannoz temel şeker türleridir. Glikoz kan şekeri olarak bilinir ve birçok gıdada yer alır vücudun ana enerji kaynağıdır. Sakkaroz şeker pancarı ya da kamışı gibi çeşitli bitkilerden elde edilir. Meyve şekeri olarak bilinen fruktoz çeşitli meyvelerde mısır şurubunda ve balda doğal olarak bulunur.

Sütte bulunan şeker türü laktozdur. Maltın parçalanması ile elde edilen şeker türü maltoz bira ve malt içeren gıdalarda kullanılır. Laktozun parçalanması ile oluşan galaktoz süt şekerinin bir çeşit bileşenidir. Bazı bitkilerin hücre duvarında yer alan şeker türü ise mannozdur.

Şekerin Vücuda Zararı Nedir?

Dünya sağlık örgütü tarafından günde alınması gereken şeker miktarı %10 olarak belirlenmektedir. Sağlığı korumak ve zararlarını azaltmak için beslenmeye dikkatli şekilde gözden geçirmek ve şeker içeren gıdalardan uzak durmak önemlidir. Şekerin zararları nedir sorusuna cevap ararken ilk çıkan sonuç diyabet ve insülin direncidir.

Yüksek şeker alımı hücrelerin insülin hormonuna olan tepkisini etkilediğinden dolayı tip 2 diyabet riski artar ve İnsülin direnci kilo alımını hızlandırır. Glikozun düzenli kontrol edilememesinden kaynaklı olarak yaşanan diyabet kalp hastalığı, sinir hasarı, göz ve böbrek sorunları gibi sağlık problemlerine neden olur.

Şeker yüksek kalori ve düşük besin değerinden dolayı kilo artışını teşvik eder ve obeziteye yol açarak bazı sağlık sorunlarına davetiye çıkarır. Şekerin vücuda zararlarından bazıları şunlardır;

• Kalp hastalığında önemli bir risk faktörü olan yüksek kan basıncı, düşük kolesterol ve yüksek trigliserid seviyesi artar.
• Karaciğerde yağ birikimine neden olur başta siroz ve kanser olmak üzere ciddi karaciğer hastalıklarını tetikler.
• Diş çürümelerini etkileyen bakterileri teşvik eden aşırı şeker tüketimi diş eti hastalıkları ve diş çürümeleri riski gibi problemler ile karşı karşıya kalmaya neden olur.
• Aşırı şeker tüketildiğinde vücutta iltihaplanma artar ve bağışıklık sistemini zayıflar.

Günlük Şeker Tüketimi Ne Kadar Olmalı?

Günlük şeker tüketimi yaşam tarzına, sağlık durumuna, yaşa ve cinsiyete bağlı olarak değişir. Sağlık otoriteleri ve Dünya sağlık örgütü günlük şeker tüketimi konusunda önerilerde bulunur.

Kabul edilen öneriler şekerin zararları nedir sorusuna cevap niteliğindedir çünkü yeterli şeker tüketiminin ciddi sağlık sorunları oluşturmadığı gerçeği söz konusudur. Dünya sağlık örgütü yetişkinlerde günlük en yüksek şeker tüketiminin %10 hatta daha az olmasını önerir. Bu oran ortalama 25 gram yani 6 çay kaşığı anlamını taşır.

Çocuklar için günlük şeker tüketimi 2 yaşın altındakiler de 0, 2 ile 18 yaş arasındaki çocuklarda ise %10’u geçmeyecek şekilde sınırlandırılmalıdır. Doğal olarak sebze, süt ve meyvelerde bulunan şekerler sağlıklı seçenek olduğundan dolayı tüketimi için herhangi bir sınırlama söz konusu değildir.

İşlenen gıdalar ve şeker içeren içecekler ya da halk arasında abur cubur olarak tanımlanmaktadır. Yüksek şeker seviyesine sahip olduğundan dolayı tavsiye edilmemektedir.

Şeker Bağımlılığı İle Mücadele Nasıl Olur?

Şeker bağımlılığı birçok insanın yaşadığı ve mücadele etmesi gereken bir sorundur. Öncelikli olarak sağlıklı yaşam tarzı belirtenleri ve şeker tüketimi azaltılarak sağlıklı alternatiflere yönelmelidir.

İşlenen gıdalarda ve içeceklerde etiketler okunarak içeriği mutlaka kontrol edilmelidir. Şekerin zararları nedir araştırma yapan tüketiciler tatlı içeceklerden ve işlenen atıştırmalıklardan uzak durmanız gerek.  Kendi yemeğini hazırlayanlar kullandıkları şeker oranını azaltmalı ya da şeker içermeyen alternatifleri tercih etmelidir.

Şeker ya da şekerli gıda tüketmek yerine tatlı ihtiyacı meyveleri ile karşılaşmalı. Özellikle protein ve lif açısından zengin gıdalar hem uzun süre tok kalmayı sağlar hem de ani şeker isteklerini azaltır.

Susuzluk tatlı isteği ile karıştırılmamalı bunun için gün içerisinde bol miktarda su içmek gerekir. Şeker bağımlılığı ile vücudunuzda ihtiyaçlarınıza dikkat ederek şeker isteğini anlamaya çalışarak mücadele edebilirsiniz.

Şekerin Kısa Ve Uzun Vadedeki Zararları Nelerdir?

Şekerin vücuda kısa vadeli zararları arasında kan şekeri seviyesinin hızla yükselmesi var.  Hiperglisemi olarak tanımlanan durumda bazı etkiler olur. Yorgunluk, açlık, ağız kuruluğu ve baş ağrısı gibi belirtiler gözlemlenmektedir. Şekerin zararları nedir sorusu karşınıza çıktığında ilk aklınıza gelen diş çürümeleridir.

Şeker bakterilerin üremesi için ideal ortam sağladığından dolayı diş çürümelerine neden olur. İnsülin direncini etkileyen şekerin kısa vadeli zararları var. Bunlar içerisinde diyabet ve kalp hastalığı riski ciddiye alınması gerek. Uzun vadeli zararları da söz konusudur.  Aşırı kilo alımı, obezite, diyabet, kalp hastalıkları, kronik hastalıklar ve kanser gibi riskler var.

Şekerin aşırı tüketimi siroz ve karaciğer yağlanması gibi hastalıklara neden olur. Yapılan birçok araştırma yüksek şeker alımının çeşitli nörolojik bozukluklara neden olduğunu hatta alzheimer hastalığını tetiklediğini ortaya koyuyor. Şeker bağışıklık sisteminin işlevini zayıflatır ve vücut enfeksiyonlara karşı daha savunmasız olur.

Şeker tüketiminin kısa vadede ya da uzun vadede ciddi zararları olur.  Sağlığınızı korumak ve zararları en aza indirebilme için günlük şeker tüketimini kontrol altında tutmanız gerek.  Sağlıklı yaşam tarzı ve dengeli beslenme ile olası zararları azaltmaktadır.  Sağlıklı alternatifler kullanarak aşırı şeker tüketiminden kaçının.

Yapılan çalışmalar kontrolsüz şeker tüketiminin kanser ile arasında ilişki olabileceğini ortaya koymakta tüm bu tehlikeleri ve riskleri göz önünde bulundurarak olumsuz etkileri minimum seviyelere indirebilirsiniz.

Sağlıklı Alternatifler İle Şeker Kontrolü Yapılır Mı?

Sağlıklı alternatifleri deneyerek şeker kontrolünü yapmak mümkün. Aynı zamanda kan şekerini dengelemeye ve iyi beslenme düzeni sağlamaya yardımcı olur. Şeker yerine doğal tatlandırıcıları olan bal ya da akçaağaç şurubu gibi ürünler kullanılmaktadır.

Günlük tatlı ihtiyacını karşılayabilme adına taze meyveler tercih edilirken lezzetli ve sağlıklı bir alternatif oluşturulmaktadır.  Taze meyve ya da bal eklenip tatlandırılan yoğurt en sağlıklı alternatifler arasında yer alır.

Protein, lif ve sağlıklı yağlar içeren kuruyemişler günlük tatlı ihtiyacını karşılamak için yeterlidir. Ama porsiyon kontrolüne dikkat etmek gerekir. Tam tahıllı karbonhidratlar ani kan şekeri dalgalanmasını önler. Aynı zamanda enerjiyi çok daha uzun süre sağlar.

Sağlıklı alternatifler içerisinde meyve salataları önemli bir yer tutar. Üzerine limon suyu ve yoğurt ekleyerek tatlandırabilirsiniz. Tatlandırıcı eklemeden yiyecekleri lezzetlendirebilme için kakao ya da karob tozu kullanılmaktadır.  Bununla birlikte tarçın ve vanilya gibi doğal özleri tercih edin.  Gün içerisinde tatlı isteğine bastırmak için şekerli içecekler yerine bitki çaylarını tercih edebilirsiniz. Özellikle meyve aromalı çaylar seçiminiz olmalı.